Spanning en het reptielenbrein - 3
...verstoring van het reptielenbrein
Deze maand schrijf ik elke week een blog over spanning en het reptielenbrein. Dit is het derde deel en gaat over omgaan met lastige situaties.
reacties op gevaar
Een goede werking van het reptielenbrein kan op verschillende manieren worden verstoord. Een van de belangrijkste oorzaken is dat er een trauma is opgelopen die niet de ruimte heeft gekregen om te worden verwerkt. Prooidieren die in een levensbedreigende situatie terechtkomen, kunnen tijdelijk bevriezen. Dit heeft een aantal redenen. Uit zelfbescherming tegen pijn. In zo’n toestand neemt het dier tijdelijk geen pijn waar. De tweede reden is uit misleiding, zodat het roofdier denkt dat de prooi dood is, en dus mogelijk bedorven, waardoor het roofdier mogelijk ervoor kiest de prooi te laten voor wat ie is. Als het gevaar is geweken, keert het prooidier terug naar de realiteit en verwerkt dit trauma door hevig te trillen om zo de opgekropt energie in het lichaam weer vrij te maken.
Een heel mooi herstellend vermogen. Als het dier echter niet de tijd krijgt om dit trauma te verwerken, dan blijft die verstijfde energie in het dier zitten. Hoe langer het duurt voordat het dier hiervoor ruimte maakt, hoe langer het duurt voordat de verstijfde energie uit het dier kan gaan.
Verstoringen goed verwerken
Bij mensen is het veel minder gebruikelijk om na een vervelende situatie, ervaring of trauma, de tijd te nemen om dit op een goede manier te verwerken. Terwijl het ontzettend belangrijk is voor hoe je de periode daarna in je vel zal zitten.
Zelf ben ik in mijn tienertijd gepest. Het duurde niet lang, maar mijn reptielenbrein vond het lang genoeg duren en nam de regie over. Ik verstijfde compleet en sloot me als reactie compleet af van mijn gevoel. Pure overleving. Jarenlang kwam niks meer binnen en ik heb een tijd gedacht dat ik het zonder gevoel moest doen. Dit heeft 15 jaar geduurd. Toen begon langzaam het besef te ontstaan dat het gevaar niet meer zo acuut was en kon ik wat ontspannen en mij meer gaan toevertrouwen en openstellen. Maar het heeft nog jaren geduurd voordat ik dingen weer echt kon binnenlaten, voordat ik goed in contact kon zijn met mijn gevoel en mijn drijfveren. En doordat ik zolang in een afgesloten toestand heb geleefd, heeft het ook een tijd geduurd voordat ik dat langzaam weer los kon laten, me kon toevertrouwen, mijn kwetsbaarheid kon tonen.
Nu ga ik anders om met moeilijke, vervelende situaties. Het liefst benoem ik het gelijk als er iets gebeurt wat mij raakt, waar ik last van heb. Een paar weken geleden gaf ik voor het eerst sinds de lockdown weer live training aan een groep. Het begin liep stroef en ik zat mezelf in de weg. Vroeger had ik me grootgehouden. Nu heb ik mijn worstelingen gedeeld met mijn collega, waardoor het ook geen grotere lading kreeg en ik er vrij van kon blijven en de worsteling geen macht over mij kreeg.
Hoe ga jij om met lastige situaties? Houd jij groot, krop jij het op? Kijk of je de volgende keer een andere strategie daarvoor kan kiezen, door er bijvoorbeeld echt ruimte voor te maken, stil te staan bij hoe moeilijk of pijnlijk het voor je is en daarover in gesprek te gaan met iemand die dicht bij je staat. Wat voor een effect heeft deze strategie op jouw spanning?
Ben jij de baas over je gedrag?
Heb jij inzicht in je eigen gedrag? Weet je hoe je overkomt op andere mensen? Hoe jij en je team functioneren onder spanning? Volg de 4-daagse “Masterclass Persoonlijk Leiderschap – Spanning Special” en leer effectiever te handelen, je kracht en kwetsbaarheden te laten werken voor je leiderschapsstijl en hoe spanning jou en je team kan helpen om tot optimale prestaties te komen.
Mijn volgende blog in de serie ‘spanning en het reptielenbrein’ gaat over ‘reptielenbrein teams’. Deel 1 in deze serie ging over onze ‘drie breinen’ en deel 2 over ‘vechten, vluchten en bevriezen (ons zenuwstelsel)’. Wil je op de hoogte worden gehouden van mijn blogs, schrijf je dan in op mijn nieuwsbrief….
PS Wellicht is er iets specifieks waar je tegenaan loopt of heb je behoefte aan voor jou passende ondersteuning, stuur mij dan een mailtje, ik help je graag! stijn@in-venture.nl of bel me op (+31) 06-41764393.